Het Blokboek van de St. Servaas

In de stad Maastricht kon men tijdens de heiligdomsvaart en op de Servatiusfeesten, en vermoedelijk in mindere mate gedurende de rest van het jaar, gedrukte afbeeldingen kopen van de getoonde relieken, waarop vermeld stond waarom die relieken zo heilig en belangrijk waren. Verder verkocht het Servaaskapittel levensbeschrijvingen van de heilige Servatius. Ook waren er vanouds pelgrimsinsignes, prentjes, reliëfs en beeldjes te koop met afbeeldingen van Servatius. De pelgrims mochten vooral niet uit de stad vertrekken zonder souvenirs en beeltenissen van de Maastrichtse heilige om thuis te vereren!

Hoe de reliekentoning vanaf de dwerggalerij van de Sint-Servaaskerk in de praktijk geschiedde, weten we behalve uit enkele beschrijvingen van bezoekers, met name van vier houtsneden die werden toegevoegd aan de reeks illustraties van de Servatiuslegende in een waarschijnlijk Maastrichts blokboekje van omstreeks 1460. Het enige bewaard gebleven exemplaar van dit boekje dat tot de voor pelgrims bestemde koopwaar behoord zal hebben, bevindt zich in de Koninklijke Bibliotheek Albert I te Brussel. In de hierna volgende hoofdstukken zal dieper worden ingegaan op dit blokboek dat bestaat uit vierentwintig ingekleurde houtsneden met een handgeschreven, Franstalig onderschrift. Eveneens zal aandacht worden geschonken aan de in dit werk afgebeelde en beschreven Servaaslegende en aan de reliekentoning. Daarna volgt een zo volledig mogelijk overzicht van de literatuur waarin het Blokboek van Sint Servaas wordt besproken, vermeld en/of afgebeeld.